DÜNYANIN EN İLGİNÇ HOLDİNGİNİN MUCİZESİ

Bir gazete manşetinde dendiği gibi “Dünyanın bu en ilginç holdingi” bu mucizeyi nasıl gerçekleştirdi? OYAK Genel Müdür Coşkun Ulusoy'un iddia ettiği gibi “kanla test edilmiş askeri prensipler” ile ilerlemesinin payı var mı bilinmez ancak 205 Sayılı Kanun'un sağladığı muhteşem ayrıcalıkların rolü göz ardı edilmemeli. Örneğin şu anda toplam üye sayısı 227 bin civarında. Bunların yüzde 86'sını oluşturan “daimi üye” denilen muvazzaf subay, askeri memur ve astsubaylar ile Milli Savunma Bakanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı teşkilatında çalışan maaşlı/ücretli sivil memur ve müstahdemlerden her ay yüzde 10; “geçici üye” denilen yedek subayların maaşından ise yüzde 5 zorunlu kesinti otomatik olarak OYAK'a aktarılıyor. Bu kesintiler çeşitli alanlarda 29 şirket tarafından değerlendirildikten sonra elde edilen kar paylarının uygun görülen bölümü, rütbe ve maaşlarına göre, sadece “daimi” üyelere dağıtılıyor. Geçici üyeler ne görev süresince bir hizmet alıyorlar, ne de emekliliklerinden sonra ödedikleri payları geri alabiliyorlar. Tek aldıkları küçük bir ölüm yardımı. (Bu konuda açılmış bir dava var.) OYAK'a Emekli Sandığı, SSK, Bağ-Kur gibi diğer sosyal güvenlik kuruluşlarına konan sınırların hiçbiri konmamış. Ayrıca OYAK Holding, diğer şirketlerden farklı olarak, kurumlar vergisi, veraset ve intikal vergisi, gelir, damga ve gider vergisi gibi vergileri ödemek zorunda değil. Sadece iştiraki olan şirketler, gelir vergisi ödüyor. Türkiye'deki vergi sistemi de ortada.

OYAK, bu ayrıcalıklı konumundan dolayı, her ulusal krizi ya en az zararla ya da en büyük kârla atlatmasıyla meşhur. Örneğin OYAK, krize giren otomotiv sektöründeki TOE ve MAT adlı iki şirketini, 1984'te Ziraat Bankası'na devrederek, inşaat sektöründeki OYAK-Kutlutaş'a bağlı dört sorunlu şirketini ise 1985'te Emlak Kredi Bankası ile ortaklık kurarak kurtarmıştı. 1995'te SSK, OYAK İnşaat'a yüzde 25 hisse ile ortak olmakla kalmadı, 1999'da günün fiyatlarıyla 17 tri-yon tutan 9 SSK inşaatını yüzde 1 ve yüzde 6.5 tenzilatlarla bu şirkete vererek bir de “kıyak çekti.” OYAK, 2001 Şubat krizinde, OYAK Portföy Yönetimi Şirketi Müdürü Fatma Can'ın deyimiyle “müthiş bir operasyon” yaptı ve krizden bir hafta önce “devalüasyon yapılacağını hissederek” dövize geçti, 23 Şubat günü alınan dolarları 1 milyon liranın üzerinde bedelle nakde çevirdi ve tüm Türkiye servetinin üçte birini kaybederken, OYAK zenginliğine zenginlik kattı.